Şahıs Şirketi Nedir, Nasıl Kurulur?

Şahıs Şirketi Nedir, Nasıl Kurulur? Yıllarca hayalini kurduğunuz işi gerçekleştirip bir işletme sahibi olmak istiyorsunuz diyelim, Türkiye’de ticaret yapmanın en temel koşulu vergi mükellefi olarak bir şirket kurmaktır. Bir işletme kurmak isteyen insanların ilk yaptığı aramalar “Şahıs şirketi ne demektir?”, “Şahıs şirketi nasıl kurulur?”, “Şahıs şirketinin ödediği vergiler nelerdir?” gibi sorular şeklinde olmaktadır.

Şirket Nedir?
Bir ticari faaliyeti gerçekleştirmek amacıyla, gerçek veya tüzel kişilerin bir araya gelerek emek veya mallarını ortak bir amaçla ve sözleşme yoluyla birleştirerek ortaya koydukları tüzel kişiliğe şirket veya firma denir. Sermaye ve ortaklık yapıları açısından belirli kategorilere ayrılarak isimlendirilir.

Türk Ticaret Kanunu‘na göre şirketler iki ana kategoriye ayrılır;

Kişi (Şahıs) Şirketleri

1. Adi Şirket
2. Kolektif Şirket
3. Komandit Şirket

Sermaye Şirketleri

1. Limited Şirket
2. Anonim Şirket
3. Sermayesi paylara bölünmüş Komandit Şirket

Şahıs Şirketi (Firması) Ne Demektir?
Bir kişi tarafından veya birden çok kişi ortaklığında oluşturulan ve sorumlulukların bu kişilere ait olduğu şirketler şahıs şirketi (şahıs firması) olarak adlandırılır. Bu şirketlerin tüzel kişiliği vardır ve şirket sahipleri, şirkete ait borçlar için tüm mal varlıklarıyla sorumludurlar.

Bu şirket tipinin açılışı kısa sürede gerçekleştirilmektedir, kolay ve hızlı olması nedeniyle çok tercih edilir. Ortaklı olarak açılan şahıs şirketlerinde ortaklık devir işlemi bazı kurallara tabidir. çok güç olduğu için ortaklık pek tercih edilmez.

Şahıs şirketleri açılma ve kapanma şartları daha kolay ve süreleri daha az olduğu için tercih edilir. Ancak gelir vergisi açısından sermaye şirketlerine göre dezavantajları vardır.

Şahıs (Kişi) Şirketi Çeşitleri
Adi Şirket
En basit şirket modelidir, firmanın sahibinden ayrı olarak bir mal varlığı yoktur, Borçlar Kanunu kapsamında değerlendirilir ve adi şirketlerin tüzel kişilikleri yoktur.

Kolektif Şirket
Bir ticari işletmeyi ve ticari ünvanı oluşturmak için gerçek kişiler tarafından oluşturulan ve şirket borçlarına karşı ortakların hiçbirinin sorumluluğunun sınırlandırılmadığı şirket türüdür. Ortakların tüm mal varlıkları ile şirket borçlarına karşı sorumlu olması nedeniyle, sınırlı sorumluluk içeren limited şirketler daha çok tercih edilmektedir.

Komandit Şirket
Yine bir ticari faaliyet oluşturmak üzere en az iki gerçek kişi ortaklığında kurulan, ortaklardan bir kısmının şirket borçlarına karşı sorumluluğu sınırlı, diğer kısmının ise sorumluluğu sınırsız tüzel kişiliğe sahip şirketlerdir.

Örneğin bilgi ve yetenek sahibi ancak sermaye sahibi olmayan kişilerle, sermaye sahibi kişilerin aralarında gerçekleştirilen bu ortaklıkta sorumluluk farkı oluşturulur.

Şahıs Şirketi Nasıl Kurulur?
Şahıs şirketi oluşturmak oldukça kolay ve hızlıdır. Bir mali müşavir yardımıyla şahıs şirketi oluşturulabilir. Aşağıdaki adımları takip ederek siz de kolayca şahıs şirketi kurabilirsiniz;

• İmza sirküleri, imza tescil beyannamesi, nüfus cüzdanı fotokopisi, ikametgah bilgileri alınır.
• Şirket tescili yapılır.
• Vergi hesap numarası almak için başvuru yapılır.
• Defterler alınıp tasdik edilir.
• Yoklama tutanağı düzenlenir.
• Vergi Hesap numarası alınır.
• Yazar kasa ve vergi levhası alınır.
• Fatura, irsaliye ve gider pusulası basılır.
• Sicil gazetesi ilanı yapılır.
• İlgili oda kaydı yapılır.
• İşyeri açma ve çalışma ruhsatı alınır, hafta sonu ve bayramlarda çalışacaklar için yıllık olarak hafta tatili ruhsatı alınır.
• SGK işlemleri yapılır.
• Bağ-Kur işlemleri yapılır.

Şahıs Şirketi Kurmak İçin Gerekli Evraklar

• İmza sirküsü, imza beyannamesi
• 2 Adet İkametgah belgesi
• Muhasebecinizin dolduracağı (E-devletten siz de yapabilirsiniz) İşyeri Başvuru Formu
• 2 adet Nüfus Cüzdan Sureti
• Kira Kontratı veya işyeri size aitse Tapu
• Her işleme siz gitmek istemiyorsanız Mali Müşavir Vekaletnamesi

gibi belgeler yeterlidir.

Vergi Dairesi Yoklama Memuru
Bu işlemler yapıldıktan kısa bir süre sonra işyerinize ait adresin bağlı bulunduğu vergi dairesinden yoklama memuru sizi ziyarete gelecektir.

Yoklama memuru işyerinizde bulunan demirbaşları kaydeder, işyerinize ait tabelayı varsa dijital ortamda kaydeder. O işyerinde yaptığınız işe göre sınıfınızı belirler ve işletmenizin varlığını tasdik ederek size bir vergi levhası oluşturur. Şahıs şirketi olduğunuz için vergi levhasında isminiz yazılır, ancak isteğe bağlı olarak ticari ünvanınızı da ekletebilirsiniz.

Tebrikler iş yeriniz resmen açıldı. Ancak daha işiniz bitmedi, atmanız gereken daha birçok adım var. Bundan sonra atılacak adımlar aşağıdaki gibi olacaktır.

1. Fatura bastırmak,
2. Oda kaydı yaptırmak,
3. Yazar kasa almak,
4. Belediyeden çalışma ruhsatı almak,
5. SGK üzerinden işyeri tescili yaptırmak.

Fatura Koçanı Bastırmak
Gerçek usulde vergilendirilen bir işletme iseniz işyerinizin vergi levhasında belirtilen bilgilere göre yetkili matbaalarda fatura koçanı bastırabilirsiniz. Fatura koçanları çok önemli evraklardır. Basımı ve imha edilmesi özel koşullarda ve izne tabi gerçekleşir.

Fatura koçanları, sizin isteğinize bağlı olarak belirli sayıda bastırılabilir. Bir koçanda üçer kopya olmak kaydıyla, özel olarak numaralanmış 50 adet fatura sayfası bulunur.

Her bir fatura sayfası, müşterilerinize verdiğiniz mal veya hizmet karşılığında alacağınız tutarı gösterecek şekilde kesilir. Bu tutarlar gelir hanenize yazılır, bu faturayı alan kişi eğer vergi mükellefi ise ve verdiğiniz mal veya hizmeti gider gösterebiliyor ise kendi işyerine gider kaydı olarak girer.

Fatura koçanı kaybetmek büyük suçtur. Vergi dairesi tarafından kaybettiğiniz her fatura sayfası için ayrı ayrı olacak şekilde vergi cezası hesaplanır. Büyük vergi cezaları ile karşı karşıya kalmamak için bu belgeleri iyi saklamanız önem arz eder.

Basit usulde vergilendirilen işletmelerde ise fatura koçanı basma işlemi odalar kontrolünde gerçekleşir.

Oda Kaydı Yapmak
Öncelikle bulunduğunuz ilde esnaf odası kaydı yaptırmanız gerekir. Esnaf odasında belirli harç ve ücretler karşılığında esnaf odasına kaydınız yapılır.

Esnaf odası kaydı yapıldıktan sonra ise yaptığınız işin sınıfına göre (Marangoz, Berber, Lokanta, Kahveci) oda kaydınız yaptırırsınız. Bu odalar yıllık aidat işletmektedir, bağlı bulunduğunuz odaya her yıl aidat ödemeniz gerekir.

Yazar Kasa Almak
Herhangi firmadan herhangi bir model yazar kasa alabilirsiniz. Vergi levhanız ve vergi bilgileriniz teknik servis tarafından yazar kasanıza işlenir. Sattığınız hizmet veya malların değişen KDV oranları bu cihaza işlenir.

Yeni nesil yazar kasalar kredi kartı POS cihazı işlevi de görmektedir. Tek bir yazar kasaya çok sayıda bankadan POS bilgisi kaydedilebilir. Böylece farklı bankaların kredi kartlarının kampanyalarından yararlanma şansınız olacaktır.

SGK İşyeri Açılışı Yapmak
Sosyal Sigortalar Kurumu, vergi dairesinden farklı olarak bir işletmede çalışanların sigortalandırılması, çalışma şartlarını “5510 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu” ve ”6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu” kapsamında değerlendirir.

Size bir işyeri sicil numarası tanımlar ve sizi BAĞKUR sigortalısı olarak sistemine dahil eder. Eğer işyeri sahibi aynı zamanda başka bir işyerinde SGK’lı olarak çalışıyorsa BAĞKUR sigortalılık şartı aranmaz. Yani başka bir işyerinde çalışırken işyeri açmak şahıs şirketi kurmak mümkündür. Varsa çalışanlarınız sisteme SGK sigortası kapsamında kaydedilir.

6331 sayılı kanunun belirlediği şartlara ve yaptığınız işe göre tehlike sınıfınız belirlenir. “Az Tehlikeli”, “Tehlikeli” ve “Çok Tehlikeli” olmak üzere üç sınıfa ayrılan işletmelerden “Az Tehlikeli” haricindekiler, işyerinde çalışırken oluşan risklerin değerlendirilip önlem alınabilmesi için OSGB (Ortak Sağlık Güvenlik Birimi) hizmeti yani “İş Güvenliği Hizmeti” alma zorunluluğu vardır.

Eğer bu hizmeti almıyorsanız işyerinizde gerçekleşecek herhangi bir kazada çalışanlarınızdan zarar gören veya ölen biri olursa ciddi yaptırımlarla karşı karşıya kalabilirsiniz.

İşyeri Ruhsatı Almak
İşyerinin bağlı bulunduğu belediyeden ruhsat almak son adım olacaktır. “Çalışma Ruhsatı” ve “Hafta Tatili Ruhsatı” denilen ruhsatlar belediyenin belirlediği tutarlarda harç ile alınabilmektedir.

Çalışma ruhsatı da belediyeler kanunu ve mevzuatında belirlenen esaslara göre verilmektedir. Örneğin gıda hizmeti veren bir işletme açtıysanız işyerinizde belediyenin belirlediği kriterleri taşıyıp taşımadığınız kontrol edilir.

Bodrum katta gıda işlemeye izin verilmez, lavabolarda bulaşık için sıcak su bulunması şartı vardır. Masaların düzeni ve gıda saklanacak dolaplar, var ise ocakların bağlandığı bacalar ancak belediye görevlilerinin kontrolleri sonucunda onaylanır.

Çalışma ruhsatı haricinde Hafta Tatili Ruhsatı ise tatil günlerinde hizmet vermek isteyen işletmeler için şarttır yani hafta tatilinde (pazar günü) çalışmak da izne tabidir.

Şahıs Şirketi Kurmanın Maliyeti Nedir?

• Noterden İmza beyannamesi 2 adet 100 TL
• Vergi dairesi damga pulu 50 TL
• Muhasebeci Noter vekaletnamesi 150 TL
• Mali Müşavir İşyeri Açılış Ücreti 250-500 TL
• Yazar Kasa (Lazımsa) 1000-1200 TL
• Kaşe 20 TL
• Fatura Koçanı (5 cilt) 150 TL
  Kesin tutar belirtmek mümkün olmasa da maliyetler aşağı yukarı bu şekilde olacaktır.

Şahıs Şirketinin Ödeyeceği Sabit Vergi ve Primler
Şahıs şirketleri başlangıç sermayesi gerektirmemesi ve kolay açılıp kapanabilmesi nedeniyle sıklıkla tercih edilirler ancak sermaye şirketlerinden farklı olarak daha yüksek gelir vergisi ödemek zorunda kalırlar.

Gelir Vergisi
Bir işletme elde ettiği gelirlerden, giderleri düşüldükten sonra kalan kısmına tahakkuk eden vergidir. Belgelendirilebilen giderler düşüldükten sonra net kazanç üzerinden hesaplanır. Şahıs şirketlerinde gelir kademesi arttıkça ödenecek gelir vergisi oranı da artar.

Şahıs şirketleri için 2021 yılı gelir vergisi dilimleri;

• 24.000 TL’ye kadar gelirlerden %15,
• 53.000 TL nin 24.000 TL si için 3.600 TL kalan 29.000 TL’nin % 20’si,
• 130.000 TL’nin 53.000 TL’ si için 9.400 TL, kalan 77.000 TL’nin % 27’si,
• 650.000 TL’nin 130.000 TL’si için 30.190 TL kalan 520.000 TL’nin %35’i,
• 650.000 TL’den fazlası için ise 650.000 TL için 212.190 TL ve üzerinin %40’ı kadarı gelir vergisi olarak tahakkuk eder.

Yani şahıs şirketlerinde gelir vergisi geliriniz arttıkça artan oranda tahakkuk eder. Ancak Limited şirkette bu oran %22 olarak sabittir. Yüksek cirolara sahip bir şahıs şirketi iseniz sermaye şirketleri geçişi yapmanız daha uygun olabilir.

Geçici Vergi
Şirketinizin gelirleri ve giderleri değerlendirilerek aradaki farkın üzerinden hesaplanan vergi türüdür. 3 aylık dönemlerde elde edilen net kazançlar üzerinden hesaplanır ve ödenir.

KDV (Katma Değer Vergisi)
KDV (Katma Değer Vergisi) kestiğiniz her faturada devlet adına tahsil ettiğiniz vergidir. Her ay hesaplanır ve hizmet veya ürün gruplarına göre değişen oranlarda devlet tarafından belirlenir.

Her ürün veya hizmette %1, %8 ve %18 gibi değişen oranlarda KDV tahakkuk eder. Muhasebe veya mali müşaviriniz ay içinde kestiğiniz faturaları sizin adınıza bildirir ve yine ay içinde aldığınız mal veya hizmetlerin faturalarındaki KDV, sizin adınıza biriken KDV tutarından düşülür.

Yani ay içinde kestiğiniz faturaların KDV tutarı, kabul edilen mal ve hizmetlerden aldığınız faturaların KDV tutarından az ise ödenecek verginiz olmaz.

Stopaj
Stopaj ise işyerinizin kirası, personel maaş ödemeleri, aldığınız avukatlık, mali müşavirlik gibi hizmetlerin tutarının % 20’si kadar hesaplanan vergi çeşididir. En yüksek stopaj vergisi kira stopajıdır. İşyeri brüt kirasının %20’si stopaj vergisi olarak hesaplanır ve belirli aralıklarla ödenir. Eğer işyeri size aitse kira stopajı tahakkuk etmez

Stopaj, vergilerin tahsilatının garantilenmesi için getirilmiş bir sistemdir. İşyerini kiraladığınız mülk sahibinin kira gelirinden alınacak gelir vergisi yine kiracı tarafından ödenir. Bunun yanında aldığınız bazı hizmetlerden doğan ve yine çalışanlarınızın gelir vergileri yine işyeri sahibi tarafından ödenir.

Damga Vergisi
Devlete ödenecek her kalem ödeme için ayrı ayrı olmak üzere alınan sabit tutarlardaki vergiye Damga Vergisi denir.

Oda Aidatları
Bağlı bulunduğunuz Odaya her sene belirli bir ücret aidat ödersiniz. Bu aidatlar altı ayda bir tahakkuk eder. Ödemezseniz birikir ve icra yoluyla faiziyle tahsil edilebilir.

Bağkur Primi
İşyeri sahibi adına başka bir işletmede ayrıca SGK ödemesi yapılmıyorsa, o işyeri sahibi BAĞKUR sistemine dahil edilir. Yani işveren kendi sigorta primini kendisi öder. Yıllar boyunca ödenen bu primler, hem sağlık sigortasından yararlanmanızı, hem de belirli bir prim ödemesi yapılınca emekli olmanızı sağlar.

SGK Primi
İşyerinizde sizden başka çalışan varsa o kişi sigorta sistemine dahil edilir ve o çalışana ödediğiniz maaşa göre değişmekle birlikte BAĞKUR primi gibi, SGK primi ödenmesi zorunludur.

Bu ödenen prim sayesinde o çalışan sağlık sisteminden yararlanabilir ve yıllar içinde emekli olmaya hak kazanır. Ayrıca bu sayede belli koşullarda işten ayrıldığında işsizlik maaşı almaya hak kazanır.

Belirli dönemlerde ve belirli şartlarda SGK primi muafiyeti oluşturulabilir. Muhasebecinize danışarak SGK primi ödenmesine gerek olmayan muafiyet durumlarını araştırın ve bu imkanlardan yararlanın.

Çalışana Ödenen Kıdem ve İhbar Tazminatı
Bir işyerinde belirli bir süreden fazla çalışan işçiler sebepsiz yere işten çıkarıldıklarında, çalıştıkları süreye göre ve aldığı brüt maaşa göre değişen tutarlarda kıdem tazminatı alırlar. Bu tazminat tutarını işveren olarak siz ödersiniz.

İhbar tazminatını ise çalışanı işten çıkaracağınızı önceden bildirmediğiniz durumlarda ödersiniz. Yani mantık olarak çalışana belirli bir süre önce işten çıkaracağınızı söylemelisiniz ki bu arada işçi kendisine yeni bir iş bulabilsin.

Şahıs Şirketinin Avantajları

• Daha az evrakla kolay ve hızlıca kurulur.
• Açılış maliyeti düşüktür.
• Kuruluş sermayesi gerektirmez.
• Tek kişi tarafından kurulabilir.
• Muhasebe ücretleri ve defter tasdik ücretleri daha azdır.
• Daha az evrakla daha kısa sürede daha kolay şekilde kapatılabilir.

Şahıs Şirketinin Dezavantajları

• Vergilendirme usulü kademelidir ve geliriniz arttıkça ödeyeceğiniz vergi oranı da artar.
• Ticari krediler açısından bankalar nezdinde daha az prestijlidir.
• Kurumsallaşmak zordur.
• Şirkete ait borçlara karşı tüm mal varlığınız ile sorumlu olursunuz.

Şahıs Şirketi Kurmak Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Home Ofis Şahıs Şirketi Kurulabilir mi?
Home ofis şirket kurmak tabi ki mümkündür. İşyeri adresi olarak ikamet ettiğiniz evi gösterebilirsiniz. Genelde doktor, veteriner, mimar, mühendis, yazar, müşavir benzeri iş kolları bu şekilde şahıs şirketi kurabilirler.

Home ofis çalışma şeklinde ev kiranızın stopajını ödemeniz gerekir ve bu tutarı gider göstermeniz de mümkündür. Ayrıca eve ait elektrik, doğalgaz ve su faturaları da gider gösterebilmektedir.

Şahıs Şirketi Sahipleri E-Ticaret Yapabilir mi?
Evet, şahıs şirketi sahipleri E-Ticaret yapabilir. Burada önemli olan ticari potansiyel ve yıllık gelir tutarlarıdır.

Şahıs Şirketinin Tüzel Kişiliği Var mıdır?
Evet şahıs şirketinin tüzel kişiliği vardır, ancak şirket borçlarına karşı şirketi kuran kişi veya kişilerin tüm mal varlıklarıyla sorumlulukları vardır. Sermaye şirketlerinde ise belli bir sermaye ile kuruldukları için borç sorumlulukları da şirket tüzel kişiliğinde olacaktır.

Emekliler Şahıs Şirketi Kurabilir mi?
Evet, emekliler şahıs şirketi kurabilirler diğer mükellefler ile aynı adımları takip ederek şirket kurmaları mümkündür.

SGK’lı Çalışan Şahıs Şirketi Kurabilir mi?
Evet, SGK’lı çalışan şahıs şirketi kurabilir. Hatta SGK ödemesini çalıştığı işyeri ödediği müddetçe Bağ-Kur ödemesine de gerek kalmaz yani çalışanların şirket kurmasında bir engel yoktur.

Şahıs Firması İçin Muhasebeci Zorunlu mu?
Böyle bir zorunluluk olmamakla birlikte evrak takibi ve beyannamelerin doğru yapılabilmesi için muhasebeci veya mali müşavir ile çalışmanız daha doğru olacaktır. Her ay verilecek beyannameler, KDV ve diğer vergi beyannameleri gibi işlemleri doğru bir şekilde yapamazsanız katlanmak zorunda olacağınız vergi cezası yükümlülükleri çok daha fazla olacaktır.

Şahıs Şirketini Kimler Tercih Etmeli?

• Şirketin açılış ve kapanış işlemi hızlı olsun istiyorsanız
• Başlangıç olarak şirketten beklentiniz düşükse.
• Başlangıçta daha az maliyetle şirket kurmak istiyorsanız.
• Yıllık geliriniz 130 Bin TL’ yi geçmeyecek ise (Üstü için vergi dilimi diğer şirket türlerinden daha fazla olacaktır.)
• Şirkete karşı tüm mal varlığınızla sorumlu olmak sizin için sorun teşkil etmiyorsa

şahıs şirketi açmak daha iyi bir tercih olacaktır.

Şahıs Şirketi Kapatma İşlemi
Şahıs şirketini kapatmak diğer şirket türlerinden daha kolaydır. Muhasebeciniz tarafından oluşturulan kapatma dilekçesi ve elinizde kalan boş sayfaların bulunduğu son fatura koçanları ile vergi dairesine başvurarak kolayca yapılır. Vergi dairesi basılı koçanlarını bir tutanak ile alarak imha eder. Bu tutanak ve kapanma dilekçesini en az 5 yıl saklamanız gerekir.

Diğer taraftan SGK işyeri kapatma başvurusu, odalardan kayıt silmek ve yine belediyede ruhsat iptal başvurusu yapılarak işyeriniz tamamen kapatılır. Şirkete ait demirbaşlar eğer başkasına satılmayacaksa kendi adınıza fatura edilir ve şirket tasfiye edilir.

Ayrıca kapatmaya kadar geçen sürelerde tahakkuk eden vergi bağkur ve sigorta prim borçları kapatmadan sonra ödenmek üzere hesaplanır. Ayrıca takvim yılının bitiminden sonraki yıl Mart ayı itibariyle varsa gelir vergisi yoksa damga vergisi tahakkuk eder ve işlemler biter.

Sonuç olarak ilk etapta şahıs şirketi üzerinden bir iş kurmak ve geliştirmek daha mantıklı olmaktadır. Şirketinizin büyümesi ve ilerlemesi durumunda sermaye şirketlerinden birine geçiş yapmak da mümkündür.