En Sık Şekilde Kullanılan Linux Komutları
En Sık Şekilde Kullanılan Linux Komutları
Linux Nedir?
İnternet ve yazılım merakı olan herkes son zamanlarda “açık kaynak kodlu sistem” denilince ilk önce Linux kelimesi ile karşılaşırlar. Pek çok kişinin merak ettiği, “Linux nedir” diye sormaktan geri kalmadığı ve araştırma yaptığı işletim sistemi aslında açık kaynak kodları ile korkulacak değil tam aksine kullanıcı dostu olacak bir sistemdir.
Serbestçe dağıtılabilen, çok kullanıcılı ve çok görevli UNIX işletim sisteminin bir diğer türevi de Linux işletim sistemidir. Linux, sisteme geliştirmek isteyen pek çok kişi tarafından müdahale edilebilen ve başta IBM PC’ler olmak üzere kişisel bilgisayarlar ile uyumlu birçok platformda çalışan ve herhangi bir maliyeti olmayan bir sistemdir.
Linux işletim sistemi tamamen özgürdür ve lisansı kimseyi kısıtlamaz. Kullanıcı haklarını korumak için geliştirilen Linux ücretsizdir. Sisteme 30 dakika içerisinde yüklenebilen Linux, hızlı şekilde kurulumu yapılan ve tek kurulum ile kullanılmaya başlanan bir sistemdir. Ofis yazılımları, internet gezgini ve sohbet programı gibi pek çok eklentisi ile birlikte yüklenir.
Bir kullanıcının tüm ihtiyaçlarını karşılayan yazılım ve kurulum bilgiler Linux içinde mevcuttur. Kolay bir kullanıma sahiptir. Bu sayede grafik ara yüzleri, ikonları ve menüsü kullanıcı dostu olarak bilinir. Linux’un en büyük avantajı değiştirilebilir ve özelleştirilebilir bir işletim sistemi olmasıdır. Bunun yanı sıra internet üzerinden gelen tüm dosyaları tarayan Linux sistem virüslere asla izin vermez.
Linux İşletim Sistemi Tarihçesi
1991 yılında Finlandiyalı Linus Torvalds isimli bir genç işletim sistemi yazmak için kolları sıvamış ve internet yolu ile bu fikrini dünyaya açmıştır. Hiç beklemediği kadar ilgi gören bu fikir, binlerce kişi tarafından gönderilen eklemeler ile birlikte günümüzde kullanılan Linux’u ortaya çıkarmıştır.
Aslında 1991 yılından bu zamana gelinceye kadar sürekli değişim ve gelişim gösteren Linux ilk başta birkaç C dosyasından oluşuyordu. Ancak 2015 yılında 4.2.3 sürümünde Genel Kamu Lisansı (GNU) altına eklenen 18 milyon yeni satır ile açık kaynak kodu bir hayli büyüdü. Linux’un en çok seçeneği bulunan, destek hizmeti üst düzey olmasına rağmen kurulumu en basit olan sürümü RedHat’tir.
En Çok Kullanılan Linux Komutları
Linux’u kullanmak isteyenler, işletim sisteminin sadece programcıların anlayabileceği karmaşık bir sistem olduğunu düşünür. Pek çok komut kullanmayı gerektiren bir sistem olduğu için ilk başta herkes Linux’a karşı ön yargılıdır. Gerçekten de birçok komuta sahip olan Linux, aslında temel bazı komutları bilmenin yeterli olduğu bir işletim sistemidir. Temel Linux komutları ve kullanım şekilleri şöyledir:
1. cd Komutu
cd komutu, Linux dosya sisteminde gezinmek için kullanılır. Var olan dizine bağlı olarak ya dizin adını ya da tam konumunu gerektirir. Örneğin, home/kullaniciadi/Belgeler dizini içerisindesiniz ve Belgeler’in alt dizini olan Fotoğraflar’a gitmek istiyorsunuz. Bu işlem için tek yapmanız gereken cd Fotoğraflar komutunu yazmaktır.
Eğer daha hızlı konum değiştirmek istiyorsanız, bir üst dizine gitmek için ” cd.. ” ya da önceki dizine gitmek istiyorsanız ise ” cd- ” kullanabilirsiniz. Tek dikkat edilmesi gereken Linux’un büyük ve küçük harfe duyarlı olduğudur. Bu nedenle dizin adı olduğu gibi girilmelidir.
2. pwd Komutu
pwd komutu o an hangi dizinde olduğunuzu bulmak için kullanılır. Komut size net ve kesin bir konum bilgisi sağlar. Genellikle komut bölme işareti ( / ) ile başlar. Örneğin, tam bir komut olarak /home/kullaniciadi kullanılabilir.
3. cat Komutu
Linux’ta sık kullanılan komutlardan biri olan cat komutu, standart çıktıda yer alan bir dosyanın içeriğini görmek için kullanılır. cat komutunu çalıştırmak için önce “cat” daha sonra dosya adı ve uzantısı girilir. Örneğin, cat dosya.txt gibi.
4. Is Komutu
Is komutu, dizine ait içeriği görmek için kullanılır. O anda bulunulan mevcut dizin içeriğini görüntüleyen komut, başka dizin içeriklerini de gösterebilir. Örneğin, Belgeler’in içeriğini görmek istiyorsanız, Is / home/kullaniciadi/Belgeler komutunun girilmesi yeterlidir.
5. mv Komutu
mv komutu, ana kullanım dosyalarını taşımak ve dosyaları yeniden adlandırmak için kullanılır. cp komutuna oldukça benzeyen bu komutun kullanımı için önce mv sonra dosya adı ve hedef dizin girilmelidir. Örneğin, mv dosya.txt /home/kullaniciadi/Belgeler gibi.
6. cp Komutu
Varsayılan dizinden dosyaları kopyalamak için cp komutu kullanılır. Bunun için örneği cp ornek.jpg /home/kullaniciadi/Fotoğraflar komutu yazıldığında, “ornek.jpg” dosyasının Fotoğraflar dizininde bir kopya oluşturulur.
7. touch Komutu
Komut satırı üzerinde boş dosyalar oluşturmak için touch komutu kullanılır. Örneğin, Belgeler dizini altında Web adı ile bir HTML dosyası oluşturmak için touch /home/kullaniciadi/Belgeler/Web.html komutu girilir.
8. locate Komutu
Windows’ta yer alan search komutu gibi kullanılan locate komutu, dosya konumu bulmak için kullanılır. Eğer dosyada büyük ya da küçük harf duyarlılığı varsa komuttan sonra “-i” yazmanız halinde, dosya adını hatırlamasanız bile arama yapabilirsiniz.
İki ya da daha fazla kelime içeren bir dosya aramak için yıldız işareti de kullanabilirsiniz. Örnek vermek gerekirse, locate -i vize*sonuc komutu ile vize ve sonuç kelimelerini içeren tüm dosyalar, büyük veya küçük karakter fark etmeksizin taranacaktır.
9. grep Komutu
Günlük kullanımda oldukça faydalı olan grep komutu ile belirli bir dosyadaki metin içerisinde arama yapılabilir. Örneğin, grep iş muhasebe.txt komutu, iş dosyasında muhasebe kelimesini aramak için kullanılabilir. Komut ile birlikte muhasebe kelimesini içeren tüm kelimeler tam olarak gösterilecektir.
10. kill Komutu
Yanıt vermeyen programlar her işletim sisteminde can sıkıcı anlardandır. Eğer böyle bir durum varsa, kill komutunu kullanarak programı manuel olarak sonlandırabilirsiniz. Komut verildikten sonra uygulamaya belirli bir sinyal gönderilecek ve uygulamanın kendisini sonlandırması için talimat iletilecektir.
Linux İşletim Sistemini Kimler Tercih Ediyor?
1991 yılında piyasaya sürüldüğünden beri popülerliği artan Linux sistem yönetimi ve açık kaynaklı doğası ile web hosting sağlayıcıları tarafından sıklıkla tercih edilir. Masaüstü bilgisayar sektöründe henüz Windows’u alt edemese de esnekliği, üst düzey güvenlikli yapısı ve stabilitesi sayesinde web sitelerinin %40’a yakını sunucu işletim sistemi olarak Linux’u kullanırlar.
Linux ve Windows Arasındaki Farklar
1. Komut Terminali
Windows Komut Satırı olarak bilinen terim için Linux’ta “Komut Terminali” terimi kullanılır. Bu nedenle Linux yönetimi için belli başlı komutların bilinmesi gereklidir. Eğer siz de bir Linux işletim sistemi kullanıcısı iseniz Komut Terminali yönetimi için aşağıdaki komutlara hakim olmanız gerekmektedir.
2. Dosya Yapısı
Linux, farklı geliştiriciler tarafından tamamen farklı bir kod tabanı ile geliştirildiğinden Windows ile farklılık gösterir. Bu nedenle Ubuntu’da “Belgelerim, C: sürücüsü” gibi ögelere rastlanmaz. Bunların yerine tek bir dosya ağacı ve bu ağaca bağlı sürücüler görülür. “Home” dizini ve “Desktop” dizini de bu ağacın bir parçası demektir.
3. Paket Yöneticisi
Windows’ta bir programı kurmak için onun yükleme paketi internet üzerinden bulunmalı ve indirilmelidir. Ancak bu Linux’ta bu şart değil. Paket yöneticisi sayesinde uygulamalar arasında dolaşabileceğiniz, istediklerinizi yükleyebileceğiniz ve uygulamayı kaldırabileceğiniz merkezi denetim alanı sunulur.
4. Değiştirilebilir Arayüzler
Uzun zamandır Windows arayüzü değişim göstermemesine rağmen, Linux yöneticisi arayüz ortamınızı baştan yükleme yapmak zorunda kalmadan değiştirmektedir.
5. Kayıt Defteri
Windows’ta yer alan kayıt defteri (registry) pek çok donanım bilgisini, uygulama ayarlarını ve çok daha fazlasını kayıt ederken; Linux’taki uygulamalar kendi ayarlarını kullanıcılara göre ayrı ayrı tutarlar. Dolayısıyla Linux’ta veritabanı temizliği yapmaya gerek yoktur.
Web Site, E-Ticaret Sitesi, Sunucu Kiralama, Hosting, Domain, Muhasebe Paket Programları için Bizimle İletişime Geçebilirsiniz…